ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ἐφεσ. ε΄ 33 – ς΄ 9
33 Πλὴν καὶ ὑμεῖς οἱ καθ᾿ ἕνα ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα οὕτως ἀγαπάτω ὡς ἑαυτόν, ἡ δὲ γυνὴ ἵνα φοβῆται τὸν ἄνδρα.
ς΄ 1 Τὰ τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν ἐν Κυρίῳ· τοῦτο γάρ ἐστι δίκαιον. 2 τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα, ἥτις ἐστὶν ἐντολὴ πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ, 3 ἵνα εὖ σοι γένηται καὶ ἔσῃ μακροχρόνιος ἐπὶ τῆς γῆς. 4 καὶ οἱ πατέρες μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν, ἀλλ᾿ ἐκτρέφετε αὐτὰ ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου. 5 Οἱ δοῦλοι ὑπακούετε τοῖς κυρίοις κατὰ σάρκα μετὰ φόβου καὶ τρόμου ἐν ἁπλότητι τῆς καρδίας ὑμῶν ὡς τῷ Χριστῷ, 6 μὴ κατ᾿ ὀφθαλμοδουλίαν ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ᾿ ὡς δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ, ποιοῦντες τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἐκ ψυχῆς, 7 μετ᾿ εὐνοίας δουλεύοντες ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις, 8 εἰδότες ὅτι ὃ ἐάν τι ἕκαστος ποιήσῃ ἀγαθόν, τοῦτο κομιεῖται παρὰ τοῦ Κυρίου, εἴτε δοῦλος εἴτε ἐλεύθερος. 9 Καὶ οἱ κύριοι τὰ αὐτὰ ποιεῖτε πρὸς αὐτούς, ἀνιέντες τὴν ἀπειλήν, εἰδότες ὅτι καὶ ὑμῶν αὐτῶν ὁ Κύριός ἐστιν ἐν οὐρανοῖς, καὶ προσωποληψία οὐκ ἔστι παρ᾿ αὐτῷ.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
33 Τὸ ὅτι δὲ ἡ ἕνωσις τοῦ ἀνδρὸς καὶ τῆς γυναικὸς ἐν τῷ γάμῳ ὑπῆρξε μόνον εἰκὼν τῆς ἑνώσεως τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν Ἐκκλησίαν, δὲν ἐλαττώνει τὰς ὑποχρεώσεις κάθε ἀνδρὸς πρὸς τὴν γυναῖκα του. Ἀλλὰ καὶ καθένας ἀπὸ σᾶς, ὅσοι εἶσθε νυμφευμένοι, ἂς ἀγαπᾷυτὴν γυναῖκα τοῦ ἀκριβῶς ἔτσι, ὅπως ἀγαπᾷ τὸν ἑαυτόν του. Ἡ δὲ γυναῖκα παραγγέλλω νὰ σέβεται καὶ νὰ τιμᾷ τὸν ἄνδρα της.
ς΄ 1 Τὰ τέκνα νὰ ὑπακούετε εἰς τοὺς γονεῖς σας σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. Διότι τοῦτο εἶναι δίκαιον. 2 Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα. Ἡ ἐντολὴ αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη εἰς τὸν δεκάλογον, ποὺ συνοδεύεται μὲ ὑπόσχεσιν ἀνταμοιβῆς. Διότι έν συνεχείᾳ λέγει ἡ Γραφή· 3 διὰ νὰ εὕρῃς καλὸν καὶ εὐτυχήσῃς καὶ διὰ νὰ ζήσης μακρὸν χρόνον ἐπὶ τῆς γῆς. 4 Καὶ οἱ πατέρες μὴ ἐρεθίζετε καὶ μὴ κινῆτε εἰς θυμὸν καὶ ὀργὴν τὰ τέκνα σας, ἀλλ’ ἀνατρέφετέ τα ἐπιμελῶς μὲ παιδαγωγίαν καὶ νουθεσίαν σύμφωνον μὲ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. 5 Οἱ δοῦλοι νὰ ὑπακούετε εἰς τοὺς κατὰ σάρκα κυρίους μὲ φόβον καὶ τρόμον, μὲ εὐθύτητα καὶ εἰλικρίνειαν τῆς καρδίας σας, σὰν νὰ ὑπακούετε εἰς τὸν Χριστόν. 6 Ὄχι μὲ δουλείαν πλαστήν, ποὺ γίνεται μόνον γιὰ τὰ ματία, ἐφ’ ὅσον σᾶς βλέπουν οἱ κύριοι, ὅπως κάνουν αὐτοί, ποὺ ζητοῦν νὰ ἀρέσουν εἰς ἀνθρώπους, ἀλλ’ ὡς δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ ἐκτελοῦντες τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀπὸ μέσα ἀπὸ τὴν ψυχήν σας, μὲ εἰλικρίνειαν καὶ προθυμίαν, 7 μὲ ἐνδιαφέρον καὶ καλὴν διάθεσιν, σὰν νὰ δουλεύετε εἰς τὸν Κύριον καὶ ὄχι εἰς ἀνθρώπους. 8 Νὰ ξεύρετε δέ, ὅτι ὁποιονδήποτε καλὸν κάμῃ κάθε ἄνθρωπος, τοῦτο καὶ θὰ πάρῃ πάλιν ἀπὸ τὸν Κύριον, ὁ ὁποῖος θὰ τὸν ἀνταμείψῃ δι’ αὐτὸ εἴτε δοῦλος εἶναι εἴτε ἐλεύθερος. 9 Καὶ οἱ κύριοι νὰ κάνετε τὰ ἴδια πρὸς αὐτούς, νὰ φέρεσθε δηλαδὴ πρὸς τοὺς δούλους σας μὲ τὸ αὐτὸ πνεῦμα τῆς ἀγάπης καὶ εὐνοίας, μὲ τὸ ὁποῖον ὀφείλουν νὰ σᾶς ὑπηρετοῦν καὶ ἐκεῖνοι. Νὰ ἀποφεύγετε τὴν ἀπειλὴν καὶ τὴν φοβέραν, πολὺ δὲ περισσότερον τὰς τιμωρίας καὶ τὰ κτυπήματα. Νὰ φέρεσθε δηλαδὴ μὲ ἐπιείκειαν, διότι ἠξεύρετε, ὅτι καὶ σεῖς οἱ ἴδιοι, ποὺ εἶσθε κύριοί των, ἔχετε Κύριον εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ δὲν μεροληπτεῖ οὔτε χαρίζεται αὐτὸς ἀναλόγως τῶν προσώπων, ἀλλὰ θὰ ἀποδώσῃ εἰς τὸν καθένα τὸ δίκαιον, εἴτε δοῦλος εἶναι οὖτος εἴτε κύριος.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Λκ. ια’ 14-23
14 Καὶ ἦν ἐκβάλλων δαιμόνιον, καὶ αὐτὸ ἦν κωφόν· ἐγένετο δὲ τοῦ δαιμονίου ἐξελθόντος ἐλάλησεν ὁ κωφός, καὶ ἐθαύμαζον οἱ ὄχλοι· 15 τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶπον· ἐν Βεελζεβοὺλ τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια. 16 ἕτεροι δὲ πειράζοντες σημεῖον παρ᾿ αὐτοῦ ἐζήτουν ἐξ οὐρανοῦ. 17 αὐτὸς δὲ εἰδὼς αὐτῶν τὰ διανοήματα εἶπεν αὐτοῖς· πᾶσα βασιλεία ἐφ᾿ ἑαυτὴν διαμερισθεῖσα, ἐρημοῦται, καὶ οἶκος ἐπὶ οἶκον, πίπτει. 18 εἰ δὲ καὶ ὁ σατανᾶς ἐφ᾿ ἑαυτὸν διεμερίσθη, πῶς σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ, ὅτι λέγετε ἐν Βεελζεβούλ με ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια; 19 εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσι; διὰ τοῦτο αὐτοὶ κριταὶ ὑμῶν ἔσονται. 20 εἰ δὲ ἐν δακτύλῳ Θεοῦ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ᾿ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 21 ὅταν ὁ ἰσχυρὸς καθωπλισμένος φυλάσσῃ τὴν ἑαυτοῦ αὐλήν, ἐν εἰρήνῃ ἐστὶ τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ· 22 ἐπὰν δὲ ὁ ἰσχυρότερος αὐτοῦ ἐπελθὼν νικήσῃ αὐτόν, τὴν πανοπλίαν αὐτοῦ αἴρει, ἐφ᾿ ᾗ ἐπεποίθει, καὶ τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν. 23 ὁ μὴ ὢν μετ᾿ ἐμοῦ κατ᾿ ἐμοῦ ἐστι, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾿ ἐμοῦ σκορπίζει.
Ἑρμηνεία Π. Ν. Τρεμπέλα – Ἐκδόσεις Σωτήρ
14 Καὶ ἐνῷ ἐδίδασκεν, ἔβγαζε συγχρόνως καὶ δαιμόνιον, τὸ ὁποῖον εἶχε καταστήσει τὸν πάσχοντα κουφὸν καὶ ἄλαλον. Συνέβη δέ, ὅταν ἐβγῆκε τὸ δαιμόνιον, ὡμίλησεν ὁ κωφάλαλος. Καὶ ἐθαύμασαν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ. 15 Μερικοὶ δὲ ἀπὸ αὐτούς, ἀνήκοντες εἰς τὴν τάξιν τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων, εἶπαν· Μὲ τὴν βοήθειαν καὶ συνεργασίαν τοῦ Βεελζεβούλ, τοῦ ἀρχηγοῦ τῶν δαιμονίων, βγάζει τὰ δαιμόνια. 16 Ἄλλοι δὲ μὲ τὸν πονηρὸν σκοπὸν νὰ τὸν ἀποδείξουν, ὅτι δὲν ἠμπορεῖ νὰ ἐνεργῇ μεγάλα θαύματα, ἐζήτουν ἀπὸ αὐτὸν ἀποδεικτικὸν καὶ πειστικὸν θαῦμα ἀπὸ τὸν οὐρανόν, ὅπως τὸ πῦρ, ποὺ κατέβασεν ὁ Ἠλίας ἀπὸ τὸν οὐρανόν, καὶ ὅπως τὸ μάννα, ποὺ ἐδόθη ἄλλοτε διὰ τῆς μεσιτείας τοῦ Μωϋσέως. 17 Αὐτὸς ὅμως ἐγνώρισε τὰς ἀποκρύφους σκέψεις των καὶ τοὺς εἶπε· Κάθε βασίλειον, τὸ ὁποῖον ἐχωρίσθῃ εἰς κόμματα ἐχθρικά, ὥστε δι’ ἐμφυλίου πολέμου νὰ στραφῇ κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ του, καταλήγει εἰς ἐρήμωσιν. Τότε δὲ καὶ κάθε σπίτι ἐπιπίπτει ἐχθρικῶς κατὰ τοῦ ἄλλου σπιτιοῦ, διὰ νὰ διαλυθῇ μόνον του τὸ βασίλειον τοῦτο. 18 Ἐὰν δὲ καὶ ὁ σατανᾶς, ὁ ἄρχων τῶν δαιμονίων, διῃρέθη τώρα εἰς κόμματα κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ του, πῶς θὰ σταθῇ καὶ δὲν θὰ ἑξαφανισθῇ ἡ βασιλεία του; Σᾶς λέγω αὐτά, ἐπειδὴ ἀνοήτως λέγετε, ὅτι ἐγὼ μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ σατανᾶ βγάζω τὰ δαιμόνια. 19 Ἐὰν δὲ ἐγὼ μὲ τὴν βοήθειαν καὶ συνεργασίαν τοῦ Βεελζεβοὺλ βγάζω τὰ δαιμόνια, οἱ μαθηταὶ καὶ τὰ πνευματικά σας τέκνα, οἱ ὁποῖοι καυχώμενοι, ὅτι ἔχουν προστάτας των καὶ διδασκάλους τὸν Δαβὶδ καὶ τὸν Σολομῶντα, ἐξορκίζουν δαιμόνια, μὲ τὴν δύναμιν ποίου βγάζουν καὶ ἀποδιώκουν αὐτά; Διὰ τοῦτο αὐτοί, τοὺς ὁποίους δὲν κατηγορεῖτε, ἀλλ’ ἀφίνετε ἐλευθέρους νὰ ἐξορκίζουν, θὰ εἶναι δικασταί, ποὺ θὰ κατακρίνουν τὴν ὑποκρισίαν καὶ τὸν φθόνον σας. 20 Ἐὰν ὅμως ἐγὼ μὲ δάκτυλον καὶ δύναμιν τοῦ Θεοῦ βγάζω τὰ δαιμόνια, ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ ὑπερφυσικὸν αὐτὸ γεγονός, ὅτι σᾶς κατέφθασε καὶ ἔπεσεν ἐπάνω σας ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία θὰ σᾶς κατακρίνῃ, ἐὰν δὲν τὴν ὑποδέχθητε. 21 Καὶ διὰ νὰ καταλάβετε καλύτερα αὐτὰ ποὺ σᾶς λέγω, σᾶς φέρω ἕνα παράδειγμα. Ὅταν ὁ δυνατὸς ὡπλισμένος καλὰ φυλάσσῃ τὴν περιτειχισμένην αὐλήν του, μένουν ἀσφαλισμένα καὶ ἥσυχα τὰ ὑπάρχοντά του καὶ τὰ ζῷα του. 22 Ὅταν ὅμως ἔλθῃ ἐναντίον του ὁ ἰσχυρότερός του καὶ τὸν νικήσῃ, τοῦ ἀφαιρεῖ τὴν ἀρματωσιάν, εἰς τὴν ὁποίαν εἶχε πεποίθησιν, καὶ διαμοιράζει τὰ ὑπάρχοντά του, τὰ ὁποῖα κατέκτησεν ὡς λάφυρα. Ἔτσι καὶ ἐγὼ τώρα δυνατώτερος ἀπὸ τὸν σατανᾶν, τὸν κατενίκησα καὶ ἐλευθερώνω αὐτούς, ποὺ κατέχει σὰν ζῷα ἄλογα, καὶ δίδω ἐξουσίαν καὶ εἰς τοὺς μαθητάς μου νὰ ἀποσποῦν ἀπ’ αὐτὸν ἐκείνους, ποὺ ἕως τώρα ὥριζεν ὡς ἰδικούς του. 23 Συμβιβασμοὺς μὲ τὴν παράταξιν τοῦ διαβόλου δὲν δέχομαι, ὅπως φαντάζεσθε σεῖς. Ἐκεῖνος, ποὺ δὲν εἶναι ἐξ ὅλης του τῆς ψυχῆς μαζί μου, εἶναι ἐνάντιόν μου. Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ δὲν μαζεύει μὲ ἐμὲ τὰ πνευματικὰ πρόβατά μου, αὐτὸς σὰν ἄλλος λύκος τὰ σκορπίζει.
ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
ΑΓΙOΣ ΑΡΕΘΑΣ
Στίς 24 Ὀκτωβρίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Ἀρέθα καί τῶν σύν αὐτῷ. Ὁ Ἅγιος Ἀρέθας ἦταν ἄρχοντας τῆς πόλεως Νεγρὰν τῆς Βορείου Ὑεμένης, ὅταν αὐτοκράτορας στήν Κωνσταντινούπολη ἦταν ὁ εὐσεβής Ἰουστινιανός. Στήν γειτονική Αἰθιοπία βασίλευε ὁ ἐπίσης εὐσεβής χριστιανός Ἐλεσβαάν, στήν δέ Εὐδαίμονα Ἀραβία, τήν Ὁμηρίτιδα χώρα, τήν σημερινή Ὑεμένη ὁ ἀσεβής Ἑβραῖος Δουναάν. Ὅταν ὁ εὐσεβής Ἐλεσβαάν ὑπέταξε τόν ἀσεβῆ Δουναάν, μετά ἀπό πόλεμο καί ἔβαλε ἀνθρώπους δικούς του νά διοικοῦν τήν Ὁμηρίτιδα, αὐτός ἐπαναστάτησε καί θανάτωσε τούς ἀνθρώπους τοῦ Ἐλεσβαάν. Κατόπιν πῆγε στήν πόλη Νεγράν, οἱ πολίτες τῆς ὁποίας ἦσαν χριστιανοί καί τήν πολιόρκησε. Ἡ Νεγρὰν ὅμως ἦταν πόλη καλά ὀχυρωμένη καί οἱ χριστιανοί κάτοικοί της πολεμοῦσαν μέ γενναιότητα. Μή μπορώντας ὁ Δουσαάν νά νικήση ὁρκίζεται ὅτι θά ἀποχωροῦσε καί δέν θά πείραζε τούς πολιορκημένους χριστιανούς, ἄν αὐτοί τοῦ ἐπέτρεπαν νά μπῆ στήν πόλη εἰρηνικά. Ὅμως ὁ ἀσεβής Ἑβραῖος ἀθέτησε τούς ὅρκους του καί ὅταν μπῆκε στήν πόλη θανάτωσε ὅλους ὅσους δέν ἀρνήθηκαν τόν Χριστό, ὡς Θεό ἀληθινό. Τότε ὁ Ἅγιος Ἀρέθας παρά τό γεροντικό τῆς ἡλικίας του ὁμολόγησε μέ παρρησία τόν Χριστό καί στήριξε μέ τά λόγια του ὅλους τούς συμπολίτες του νά ἔχουν πίστη στόν Κύριό μας. Ἔτσι ἔλαβε τόν στέφανο τοῦ μαρτυρίου διά τοῦ ἀποκεφαλισμοῦ.
Ἀπολυτίκιον
(Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.)
Εὐσεβείᾳ ἐμπρέπων τῇ ἀθλήσει δεδόξασαι, τὴν τῶν Χριστοκτόνων κακίαν, καθελών τῇ ἐνστάσει σου, διὸ καὶ προσενήνοχας Χριστῷ, Μαρτύρων ἀρραγῆ συνασπισμόν, ὥσπερ θεῖος παιδοτρίβης καὶ ὁδηγός, Ἀρέθα παμμακάριστε· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Μεγαλυνάριον
Κλῆρος περιούσιος καί λαός, ἔχων ταξιάρχην τόν Ἀρέθαν τόν εὐκλεῆ, τῇ τῶν πρωτοτόκων, συνήφθη Ἐκκλησίᾳ, μαρτυρικοῖς ἀγῶσιν ὅν μεγαλύνομεν.