Τοῦ Λάμπρου Κ. Σκόντζου
Θεολόγου – Καθηγητοῦ Ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον ἀξιοσέβαστα ἅγια ζευγάρια τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι καὶ αὐτὸ τοῦ Ζαχαρία καὶ τῆς Ἐλισάβετ, τῶν γονέων τοῦ Τιμίου Προδρόμου.Ἦταν ἰουδαϊκῆς καταγωγῆς καὶ ἔζησαν στὰ χρόνια τοῦ Ἡρώδη τοῦ Μεγάλου (37 π. Χ. – 4 π. Χ.). Ὁ Ζαχαρίας καταγόταν ἀπὸ τὸν οἶκο Ἀβιά,Ὅμως ποτὲ δὲν γόγγυσαν κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἀπογοητεύτηκαν, προσευχόμενοι νὰ τοὺς χαρίσει τέκνο.
Ὁ Ζαχαρίας εἶχε τὸ ἀξίωμα τοῦ ἱερέα τὸν Ναὸ τῶν Ἱεροσολύμων, ἀνῆκε στὸ πολυπληθὲς ἱερατεῖο, τὸ ὁποῖο ἰεράτευε μὲ τὴ σειρά του.Ὅταν ἦρθε ἡ εὐλογημένη μέρα, νὰ κάψει θυμίαμα στὸ θυσιαστήριο τοῦ Ναοῦ ἔγινε τὸ μεγάλο θαῦμα. Παρουσιάστηκε μπροστά του ἄγγελος Κυρίου καὶ τοῦ εἶπε: «Μὴ φοβᾶσαι, Ζαχαρία. Ἄκουσε ὁ Θεὸς τὴν προσευχή σου. Ἡ γυναῖκα σου, ἡ Ἐλισάβετ, θὰ γεννήσει γιὸ καὶ θὰ τὸν ὀνομάσεις Ἰωάννη. Ἡ γέννησή του θὰ εἶναι χαρὰ γιὰ σένα ἀλλὰ καὶ γιὰ πολλοὺς ἀνθρώπους. Αὐτὸ τὸ παιδὶ θὰ γίνει σπουδαῖος ἄνθρωπος, ἀναγνωρισμένος ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο. Θὰ ἔρθει πρὶν ἀπὸ τὸν Μεσσία καὶ θά ‘χει δύναμη προφητική. Θὰ ἑτοιμάσει τὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων, γιὰ νὰ δεχθοῦν τὸν Σωτῆρα»! Ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς ἀναφέρει πὼς ὁ Ζαχαρίας σαστισμένος ἀπὸ τὸ συγκλονιστικὸ συμβάν, δὲν ἐξέρχονταν τοῦ Ναοῦ, νὰ εὐλογήσει τὰ πλήθη ποὺ τὸν περίμεναν καὶ ἀποροῦσαν γιὰ τὴν ἀργοπορία του. Ὅταν ἐξῆλθε, κωφάλαλος ὄντας, δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς ἐξηγήσει τὸ ὑπερφυσικὸ γεγονός.
Ὅταν τελείωσαν τὰ ἱερατικά του καθήκοντα, γύρισε στὸ σπίτι τους στὴν ὀρεινὴ Ἰοὐδαία (Λούκ.1,39), προσπαθῶντας μὲ νοήματα νὰ ἐξηγήσει στὴν Ἐλισάβετ τὸ θαῦμα. Ὅμως, ὑπακούοντας στὸ θεῖο μήνυμα, ἔσμιξε μαζί της καὶ πράγματι ἐκείνη ἔμεινε ἔγκυος.Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ καὶ ἐνῷ διάνυε τὸν ἕκτο μῆνα τῆς ἐγκυμοσύνης της, ἡ Ἐλισάβετ δοκίμασε νέα χαρά, μὲ τὴν ὑποδοχὴ τῆς συγγενοῦς τῆς Παρθένου Μαρίας στὸ εὐλογημένο σπιτικό της. Ὅταν τὴν πλησίασε καὶ τὴν ἀσπάστηκε «ἐσκίρτησε τὸ βρέφος ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς·Μετὰ ἀπὸ ἐννέα μῆνες ἦρθε ἡ εὐλογημένη στιγμὴ νὰ γεννήσει τὸν Τίμιο Πρόδρομο. Σύμφωνα μὲ τὴν ἰουδαϊκὴ συνήθεια, τὴν ὄγδοη ἡμέρα συγκεντρώθηκαν στὴν οἰκία οἱ συγγενεῖς καὶ φίλοι, γιὰ νὰ δώσουν τὸ ὄνομα στὸ παιδί. Ὅλοι ἤθελαν νὰ τὸ ὀνομάσουν Ζαχαρία. Ἡ μητέρα τοῦ παιδιοῦ, φωτισμένη ἀπ’ τὸν Θεό, εἶπε πὼς ἔπρεπε τὸ ὄνομά του νὰ εἶναι Ἰωάννης.Μὲ χαρὰ καὶ ἀπέραντη εὐγνωμοσύνη στὸ Θεὸ ἀνάθρεψαν καὶ μεγάλωσαν τὸν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος «ἠὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι, καὶ ἦν ἐν ταῖς ἐρήμοις ἕως ἡμέρας ἀναδείξεως αὐτοῦ πρὸς τὸν Ἴσραήλ» (Λούκ.1,80). Μεγάλωνε καὶ προετοιμάζονταν ἀπὸ παιδὶ γιὰ τὸ σπουδαῖο ἔργο, ποὺ εἶχε νὰ φέρει εἰς πέρας, νὰ γίνει ὁ πρόδρομος τοῦ Κυρίου! Ἡ Καῖνὴ Διαθήκη δὲν μᾶς διέσωσε ἄλλα στοιχεῖα γιὰ τὴν ζῶὴ τοῦ ἁγίου ζεύγους. Ἡ παράδοση αναφέρει ὅτι ὁ Ζαχαρίας ἔκρυψε τὸν Ἰωάννη σὲ σπήλαιο, πέρα ἀπὸ τὸν Ἰὀρδάνη ποταμό, νὰ τὸν διασώσει ἀπὸ τὴν σφαγὴ τῶν νηπίων που διέταξε ὁ Ἡρώδης, γεγονός του πληροφορήθηκε ὁ αἱμοσταγὴς τύραννος καὶ γιὰ αὐτὸ τιμώρησε σκληρὰ τὸν Ζαχαρία.Γιὰ αὐτὸ τὸν συνέλαβαν στὸ Ναὸ καὶ τὸν φόνευσαν μεταξὺ τοῦ Ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου. Τὸ αἷμα τοῦ κύλησε ἕως τὸ ἐσωτερικὸ τοῦ θυσιαστηρίου, μαρτυρῶντας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ την μιαιφονία τῶν Ἑβραίων. Οἱ ἱερεῖς ἐνταφίασαν τὸ σῶμα του στοὺς τάφους τῶν προγόνων του, στὰ Ἱεροσόλυμα.
Αὐτὴ ἡ φρικτὴ μιαιφονία εἶχε τρομερὲς συνέπειες στὸ ναό, ὅπου ἔλαβαν χώρα σημεῖα καὶ τέρατα, τὰ ὁποῖα προμήνυαν τὴν κατάργηση τῆς λατρείας, τῶν θυσιῶν καὶ αὐτὴ τὴν καταστροφὴ τοῦ Ναοῦ. Οἱ ἱερεῖς ἔπαυσαν πιὰ νὰ ἔχουν ὀπτασίες θεόσταλτων ἀγγέλων καὶ τοὺς ἀφαιρέθηκε τὸ χάρισμα τῆς προφητείας. Δὲν μποροῦσαν πλέον νὰ δώσουν χρησμὸ ἀπὸ τὸ Δαβὴρ (ἄδυτο τοῦ ναοῦ), οὔτε νὰ ρωτήσουν στὸ ἐφοὺδ (ἄμφιο τοῦ Ἀαρῶν) καὶ νὰ διασαφηνίσουν στὸν λαὸ τὰ δυσνόητα σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ προφήτη Ζαχαρία βρέθηκε στὰ χρόνια του Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, τὸ 409, στὸ χωριὸ Κοφάρ της Ἐλευθερούπολης στὴν Παλαιστίνη, ἀπὸ κάποιο ἄνθρωπο ποῦ ὀνομαζόταν Καλήμερος. Λέγεται ὅτι φοροῦσε λευκὸ ἔνδυμα, μίτρα χρυσῆ στὸ κεφάλι καὶ σανδάλια χρυσᾶ στὰ πόδια, ὅπως βρισκόταν στὸ θυσιαστήριο καὶ λειτουργοῦσε τὴν στιγμὴ ποὺ τὸν φόνευσαν, Ἡ μνήμη τῶν ἁγίων Προφητῶν Ζαχαρία καὶ Ἐλισάβετ ἑορτάζεται στὶς 5 Σεπτεμβρίου καὶ ἡ εὕρεση τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ζαχαρία στὶς 11 Φεβρουαρίου.Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσήφ.Ἱερωσύνης στολισμόν, περιβαλλόμενος σοφέ, κατὰ τὸν νόμον τοῦ Θεού, ὁλοκαυτώματα δεκτά, ἱεροπρεπῶς προσενήνοχας Ζαχαρία· καὶ γέγονας φωστήρ, καὶ θεατὴς μυστικῶν, τὰ σύμβολα ἐν σοί, τὰ τῆς χάριτος, φέρων ἐκδήλως πάνσοφε, καὶ ξίφει ἀναιρεθεὶς ἐν τῷ ναῷ τοῦ Θεοῦ, Χριστοῦ Προφῆτα, σὺν τῷ Προδρόμῳ, πρέσβευε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.Ὁ Προφήτης σήμερον, καὶ ἱερεὺς τοῦ Ὑψίστου, Ζαχαρίας προύθηκεν, ὁ τοῦ Προδρόμου γενέτης, τράπεζαν τῆς αὐτοῦ μνήμης Πιστοὺς ἐκτρέφων, πόμα τε δικαιοσύνης τούτοις κεράσας. Διὸ τοῦτον εὐφημοῦμεν, ὡς θεῖον μύστην Θεοῦ τῆς χάριτος.5 Σεπτεμβρίου 2025 ἑορτάζουν: Προφήτης Ζαχαρίας καὶ ἡ σύζυγος τοῦ Ἐλισάβετ
Ἅγιος Ἀβδαῖος ἐπίσκοπος Περσίας
Ἅγιοι Μέδιμνος, Οὐρβανός, Θεόδωρος καὶ Ὀγδόντα Ἱερεῖς καὶ Διάκονοι
Ἅγιος Πέτρος ὁ Ἀπόστόλός ὁ «ἐν τῷ Ἀθήρᾳ»
Ὅσιος Ἀθανάσιος ἡγούμενος Μονῆς Μπρέστ
Ἅγιος Ἄλτο
Συντάκτης