Ο Άγιος Αριστείδης (13 Σεπτεμβρίου) και ο Ναός του στην Τήνο
Φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Κ. Πετράκη. Ανήκει στην ιδιωτική συλλογή του εκπαιδευτικού συγγραφέως κ. ΑριστείδουΑνάμεσα στους πνευματικούς αστέρες, που έζησαν στην Αθήνα κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και αγωνίστηκαν για την εδραίωση και διάδοση της χριστιανικής πίστεως και την κατάρριψη της πολυθεϊστικής θρησκείας των ειδώλων, ξεχωρίζει και ο τιμώμενος στις 13 Σεπτεμβρίου Άγιος Αριστείδης, ο επιφανής και ευγλωττότατος αυτός Αθηναίος φιλόσοφος και πανεύφημος μάρτυς Χριστού, που έμεινε γνωστός στην Εκκλησιαστική Ιστορία και Πατρολογία από την περίφημη απολογία του υπέρ των διωκομένων χριστιανών.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αριστείδου της Ιεράς Νήσου ΤήνουΟ Άγιος Αριστείδης έζησε σε μια ιδιαίτερα δύσκολη και κρίσιμη εποχή για την πορεία της Εκκλησίας, αφού ανέλαβε με το περίφημο απολογητικό του έργο να αποδείξει και να θεμελιώσει την ορθότητα και ανωτερότητα της χριστιανικής πίστεως, τις αιώνιες αλήθειες του Ευαγγελίου του Χριστού, το εξαίρετο ήθος των χριστιανών και την άδικη και σκληρή στάση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας απέναντι στους χριστιανούς.Την ίδια στιγμή όμως στη Ρώμη είχε εξαπολύσει σκληρούς διωγμούς εναντίον των χριστιανών και πολλοί ήταν εκείνοι, που βασανίστηκαν ανελέητα και συναριθμήθηκαν στη χορεία των ενδόξων μαρτύρων της πίστεως μας.Γι’ αυτό και ο σοφός Αθηναίος χριστιανός φιλόσοφος Αριστείδης ανέλαβε σθεναρά την υπεράσπισή τους και έγραψε την αρχαιότερη σωζόμενη απολογία, που έχει τον τίτλο «Περί θεοσεβείας».
Χάρη στην περίφημη αυτή απολογία υπέρ των διωκομένων χριστιανών έχουμε την ιστορική συνάντηση του πνεύματος της ελληνικής φιλοσοφίας με τις ακατάλυτες αλήθειες του χριστιανισμού. Από τη συνάντηση αυτών των δύο διαφορετικών κόσμων θα κρινόταν η μελλοντική συμμετοχή του ανθρώπου στη λατρεία του ενός και αληθινού Θεού ή η προσήλωση και επιστροφή του στην ψεύτικη λατρεία των ειδώλων.Το έργο, που έγραψε ο σοφός και ευγλωττότατος Άγιος Αριστείδης έχοντας πολύ καλή γνώση τόσο της Αγίας Γραφής όσο και των κυρίαρχων φιλοσοφικών ρευμάτων της εποχής του, αρχίζει με τη σαφή διατύπωση του κοσμολογικού στοιχείου για την απόδειξη του αιώνιου, μοναδικού και ακατάληπτου Θεού.Αφού γίνεται εκτενής αναφορά στις θρησκευτικές αντιλήψεις των ανθρώπων, που πιστεύουν στην αστρολογία, την ελληνική μυθολογία και τη λατρεία των ψεύτικων θεών ζώντας έκλυτο βίο, παρουσιάζεται και προβάλλεται με απλό τρόπο η υπεροχή της διδασκαλίας του χριστιανισμού και το εξαίρετο ήθος των χριστιανών.Στον ιστορικό λόφο του Λυκαβηττού ένα κατανυκτικό σπήλαιο, που σώζεται μέχρι σήμερα πλησίον του Ιερού Ναού των Αγίων Ισιδώρων, αποτέλεσε το πνευματικό καταφύγιο και την αέναη πηγή δυνάμεως για τον ένδοξο Αθηναίο Άγιο στις δύσκολες στιγμές του αγώνα του. Στο σπήλαιο αυτό εορτάζεται κατ’ έτος πανηγυρικά η μνήμη του.Ο Άγιος μετέβη στη Ρώμη για να απολογηθεί, αλλά στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου συνέχισε να κηρύττει σταυροθέντα και αναστάντα Χριστό, παρά το πλήθος των βασανιστηρίων, στα οποία υπεβλήθη. Στο τέλος της επίγειας ζωής του, οδηγήθηκε από τους Ρωμαίους στην κοίλη της αγοράς των Αθηνών, όπου αφού τον κρέμασαν, υπέστη τον μαρτυρικό θάνατο δι’ αγχόνης στις 13 Σεπτεμβρίου του 120 ή 134μ.Χ., ημέρα κατά την οποία τιμάται και εορτάζεται η μνήμη του από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Έτσι ο Άγιος Αριστείδης, για τον οποίο ο Άγιος Ιερώνυμος έγραψε εγκώμιο, που τον εξυψώνει σε ισαπόστολο, συναριθμήθη στους ομολογητές και μάρτυρες του ονόματος του Κυρίου και με τον δι’ αγχόνης μαρτυρικό του θάνατο εδραίωσε το δένδρο της χριστιανικής πίστεως στην ένδοξη πόλη των Αθηνών. Η φλογερή πίστη και το αγωνιστικό του φρόνημα υμνούνται και μέσα από την ακολουθία του, την οποία εποίησε το 1990 ο Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας Δρ. Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας. Ο ίδιος χαρισματικός υμνογράφος εποίησε το 2006 Παρακλητικό Κανόνα και το 2009 Χαιρετιστηρίους Οίκους προς τιμήν του Αγίου.Αντίγραφο της εικόνος κατέχει η οικογένεια του αειμνήστου Αθηναίου ζωγράφου Αριστείδου Περιστέρη, ο οποίος μας διέσωσε την ευσεβή προφορική παράδοση για το σπήλαιο του Αγίου Αριστείδου στον ιστορικό λόφο του Λυκαβηττού.Η τιμή του Αθηναίου Αγίου ξεκίνησε το 1986 από την Κρήτη, όπου ο άγιος τιμάται με τρεις ναούς (Ζερβιανά Κισάμου, Ανώγεια Μυλοποτάμου, Στύλος Αποκορώνου).
Στη συνέχεια η τιμή του εξαπλώθηκε στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στη Σαντορίνη. Στο πανέμορφο αυτό κυκλαδίτικο νησί εγκαινιάσθηκε το 1999 ο περικαλλής ιερός ναός του Αγίου, που αποτελεί κατ’ έτος επίκεντρο λαμπρών εορταστικών εκδηλώσεων, καθιστώντας το ετήσιο πανηγύρι στη μνήμη του θεσμό για τη Σαντορίνη.
Αλλά η τιμή του Αγίου άρχισε σιγά σιγά να διαδίδεται και στην περιοχή της Ρούμελης, όπου ναοί αφιερωμένοι στον Άγιο Αριστείδη υπάρχουν στην πόλη του Καρπενησίου και στην Αρκίτσα Φθιώτιδος, ενώ ο Άγιος τιμάται και στην ενορία του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου στη συνοικία Γαρδικάκι των Τρικάλων.Τα θυρανοίξια του ναού τελέσθηκαν στις 12 Σεπτεμβρίου 2007, παραμονή της εορτής του Αγίου, με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου κ. Δωροθέου Β΄, παρουσία του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Ιακώβου Σέττα, του Αρχιερατικού Επιτρόπου Τήνου, Αιδεσιμολογιωτάτου Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Φανερού και πλήθους κόσμου.Ο αρμόδιος του γραφείου μίλησε με επαινετικά λόγια για το βιβλίο του Αγίου Αριστείδου, το οποίο έχω συγγράψει και επιμεληθεί, και από την πλευρά μου ευχήθηκα στον επίσκοπο να αποκτήσει στο μέλλον η πολυνησιακή του μητρόπολη έναν ναό στο όνομα του Αγίου.
Έκπληκτος έλαβα τότε την απάντηση ότι ήδη υπάρχει ναός του Αγίου και μάλιστα έχουν τελεσθεί και τα θυρανοίξιά του! Στην ερώτηση μου σε ποιο νησί βρίσκεται ο ναός, μου δόθηκε η απάντηση στη Μύκονο. Επικοινώνησα στη συνέχεια με τον Αρχιερατικό Επίτροπο Μυκόνου, π. Βασίλειο Τζανιδάκη, ο οποίος με διαβεβαίωσε ότι ναός με τέτοιο όνομα δεν υπάρχει στο νησί.
Επιπλέον με ενημέρωσε ότι πρόσφατα τελέσθηκαν στη Μύκονο τα θυρανοίξια του ναού του Αγίου Αρσενίου του εν Πάρῳ. Από την πληροφορία αυτή συμπέρανα, ότι πιθανόν ο επίσκοπος να έκανε σύγχυση του ονόματος του Αγίου Αριστείδου με αυτό του Αγίου Αρσενίου. Άλλωστε και στο ενημερωτικό περιοδικό «Θαλασσοπούλια», το οποίο εκδίδεται στη Μύκονο με πρωτοβουλία του π. Πέτρου Μαραγκού και καλύπτει με πλούσιο φωτογραφικό υλικό μεγάλο μέρος της λειτουργικής δραστηριότητος του επισκόπου, ουδέποτε υπήρξε αναφορά σε θυρανοίξια ναού του Αγίου Αριστείδου στην περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Σύρου.
Αργότερα και στα πλαίσια των αγιολογικών μελετών μου αναζήτησα στην Τήνο την ύπαρξη ή μη ναών αφιερωμένων σε συγκεκριμένους αγίους. Για το θέμα αυτό βρήκα σημαντικές πληροφορίες στο βιβλίο της Μαρίας Βιδάλη «Γη και χωριό – Τα εξωκκλήσια της Τήνου» (Εκδόσεις futura, Αθήνα 2009), στο οποίο γίνεται απογραφή όλων των ορθοδόξων και καθολικών ναϋδρίων του νησιού μέχρι το 1974. Φυσικά μία τέτοια παλιά απογραφή δεν θα ήταν δυνατόν να συμπεριλαμβάνει τον νεοανεγερθέντα ναό του Αγίου Αριστείδου.Όμως ο εφημέριος του χωριού Στενή, π. Νικόλαος Μαραγκός, ο εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Πύργου Τήνου, π. Ευάγγελος Βελούδιος, ο οποίος περιέρχεται συχνά τα πολυπληθή εξωκκλήσια του νησιού, αλλά και ο ιδιοκτήτης του ναού, κ. Αντώνιος Βίδος, με ενημέρωσαν ότι η περιοχή του Τσικνιά, στην οποία βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αριστείδου, καταλαμβάνεται τις περισσότερες φορές από καταχνιά και σύννεφα και είναι σπάνιο να φωτογραφηθεί ο ναός σε ηλιόλουστο και φωτεινό τοπίο. Άλλωστε και στον Τουριστικό Οδηγό της Τήνου του Στυλιανού Λαγουρού (Εκδόσεις Τήνος) καταγράφεται ο Τσικνιάς, το υψηλότερο βουνό του νησιού, ως πάντα «νεφοσκεπής».Όμως λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών το ταξίδι ματαιώθηκε. Αποφάσισα τότε να πραγματοποιήσω την προσκυνηματική επίσκεψή μου στις 25 Μαρτίου 2011 επ’ ευκαιρία της μεγάλης πανηγύρεως του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Όμως η αιφνίδια εισαγωγή συγγενούς μου σε νοσοκομείο και η πολύωρη χειρουργική επέμβαση, στην οποία υποβλήθηκε, ματαίωσε για δεύτερη φορά το ταξίδι.
Τότε αποφάσισα να μεταβώ στην Τήνο κατά τη διάρκεια της Εβδομάδος της Διακαινησίμου, δεδομένου ότι για την Τετάρτη της Διακαινησίμου βρήκα σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή εισιτήριο στη διαδρομή Ραφήνα -Τήνος και μάλιστα με ταχύπλοο πλοίο. Όμως οι άστατες καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν για μία ακόμη φορά το ταξίδι.
Μάλιστα σε τηλεφωνική επικοινωνία μου με τον π. Νικόλαο Μαραγκό με ενημέρωσε, ότι μέχρι στιγμής η οικογένεια του κ. Αντωνίου Βίδου δεν έχει αποφασίσει ποια ημέρα κατά την περίοδο από τη Δευτέρα της Διακαινησίμου μέχρι και την εορτή της Αποδόσεως του Πάσχα θα τελέσει Θεία Λειτουργία ή Εσπερινό στον ναό του Αγίου Αριστείδου. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί, ότι στην Τήνο υπάρχει το παλαιό λατρευτικό έθιμο να λειτουργούνται όλα τα εξωκκλήσια μία ημέρα κατά τη διάρκεια της μεταπασχαλινής περιόδου.Τότε αποφάσισα να μεταβώ στην Τήνο το Σάββατο 14 Μαΐου 2011 χωρίς άλλη αναβολή. Γι’ αυτό τον λόγο την Παρασκευή 13 Μαΐου επικοινώνησα τηλεφωνικά με την οικογένεια του κ. Αντωνίου Βίδου για να την ενημερώσω για την επίσκεψή μου στο νησί.
Ο κ. Βίδος χάρηκε ιδιαίτερα για την πρόθεσή μου να έρθω στην Τήνο στις 14 Μαΐου, επειδή την ημέρα εκείνη είχε προγραμματίσει να πραγματοποιηθεί στο εκκλησάκι του Αγίου Αριστείδου η για το έτος 2011 καθιερωμένη μεταπασχαλινή εορτή με την τέλεση Πανηγυρικού Εσπερινού και την παράθεση πλουσιώτατης τράπεζας στους παρευρισκόμενους πιστούς!!!Η δεύτερη αυτή θαυμαστή αποκάλυψη γέμισε την ψυχή μου με συγκίνηση και δέος για τα θαύματα, τα οποία επιτελεί με τη χάρη του Θεού ο Άγιος Αριστείδης. Το μόνο που με προβλημάτιζε ήταν, ότι ο καιρός στην περιοχή του Τσικνιά ήταν συννεφιασμένος και ψυχρός, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχα την Παρασκευή από την οικογένεια του κ. Βίδου.Η ηλιόλουστη και φωτεινή αυτή ατμόσφαιρα δεν επικρατούσε μόνο στην περιοχή της Χώρας, αλλά και στην πάντα «νεφοσκεπή» περιοχή του Τσικνιά!!! Μάλιστα σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων του νησιού, το Σάββατο 14 Μαΐου 2011 ήταν η πρώτη πραγματικά ηλιόλουστη και ανοιξιάτικη ημέρα μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα!
Έτσι όταν έφτασα στο πανέμορφο εκκλησάκι του θαυματουργού Αγίου Αριστείδου με την υπέροχη θέα στη Μύκονο, το βρήκα λουσμένο μέσα στο άπλετο φως του ήλιου και μέσα στην απερίγραπτη ομορφιά της ανοιξιάτικης φύσης της Τήνου, έτοιμο και με ανοιχτή την πόρτα να δεχθεί τους ευλαβείς χριστιανούς για να γιορτάσουν το χαρμόσυνο και σωτήριο μήνυμα της λαμπροφόρου Αναστάσεως του Χριστού μας, αλλά και για να διατρανώσουν την πίστη τους στη ζωντανή και αναμφισβήτητη ύπαρξη του Θεού και στη θαυματουργική δύναμη των αγίων Του!Εκπαιδευτικός1. Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αριστείδου της Ιεράς Νήσου Τήνου είναι κτισμένος με ιδιαίτερη επιμέλεια και σύμφωνα με την παραδοσιακή τηνιακή εκκλησιαστική αρχιτεκτονική.
2. Φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Κ. Πετράκη. Ανήκει στην ιδιωτική συλλογή του εκπαιδευτικού συγγραφέως κ. Αριστείδου Θεοδωρόπουλου.
3. Τοιχογραφία του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Γ. Παπασταματίου στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού Θεοτόκου Χαλκίδος.
4. Φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Μαρίας Νασιώκα – Αποστολάκη. Φυλάσσεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό της Τήνου.
5. Τοιχογραφία του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Νικολάου Μπρισνόβαλη στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Πεντέλης.
6. Ο φιλάγιος επισκέπτης και προσκυνητής του ναού του Αγίου Αριστείδου της Τήνου διαπιστώνει εισερχόμενος στον ναό τη βαθιά ευσέβεια και αγάπη των Τηνίων στον Θεό και τους αγίους Του.
7. Το προσεγμένο και γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Αριστείδου στην περιοχή του Τσικνιά αναμένει κάθε χρόνο το διήμερο 12 – 13 Σεπτεμβρίου τους φιλέορτους και φιλάγιους χριστιανούς για να τιμήσουν πανηγυρικά τον Άγιο Αριστείδη.
8. Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αριστείδου στην Ιερά Νήσο Τήνο. Βρίσκεται σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από το χωριό Στενή.
9. Το εκκλησάκι του Αγίου Αριστείδου της Ιεράς Νήσου Τήνου προσφέρει θαυμάσια θέα προς το κοσμοπολίτικο νησί της Μυκόνου.
10. Άποψη από το εσωτερικό του Ιερού Ναού του Αγίου Αριστείδου της Ιεράς Νήσου Τήνου.(2. Ο Άγιος Αριστείδης και ο ναός του στην Τήνο)Αναρτήθηκε από byzantio στις 06:00