Το Σάββατο 12 Ιουλίου 2025, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας στον Καθεδρικό Ναό Αγίων Πέτρου και Παύλου στην Αγία Πετρούπολη, ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας αναφέρθηκε με συγκινητικά λόγια στον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οποίο χαρακτήρισε «ειλικρινή πιστό και άνθρωπο της Εκκλησίας».
Σύμφωνα με τον Πατριάρχη Κύριλλο, η πίστη που έχει ο Ρώσος Πρόεδρος είναι όχι μόνο αληθινή, αλλά και δεν διστάζει να τη δείχνει δημόσια γιατί είναι συνειδητή. Τώρα από που το έβγαλε αυτό το συμπέρασμα είναι θέμα προς συζήτηση και διερεύνηση. Προφανώς από τους βομβαρδισμούς προς αμάχους και γυναικόπαιδα.
«Ο Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς δεν ντρέπεται ποτέ να λάβει τα Άγια Μυστήρια, να εισέλθει στον ναό, να κοινωνήσει. Είναι ένας Χριστιανός που ζει με τον Χριστό», δήλωσε ο Πατριάρχης κατά την Αγιογραφία του προς τον Πούτιν, προσθέτοντας πως «η Εκκλησία και η Πατρίδα μας αναγεννώνται μαζί».
Και επειδή κοινωνεί τον καθιστά αυτό καλό χριστιανό;
Η δήλωση αυτή έγινε παρουσία εκατοντάδων πιστών και μεταδόθηκε αμέσως από ρωσικά μέσα, μεταξύ των οποίων και το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti. Πολλοί ερμήνευσαν την τοποθέτηση του Πατριάρχη ως σαφή επιβεβαίωση «της άρρηκτης σχέσης μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας στη Ρωσία, σε μία εποχή που ο πόλεμος στην Ουκρανία και η διεθνής απομόνωση έχουν προκαλέσει αυξημένη πίεση στο Κρεμλίνο». Και ασφαλώς αυτός ο πόλεμος έγινε γιατί το ήθελαν και οι δύο.
Η Εκκλησία της Ρωσίας παίζει καθοριστικό ρόλο στην κοινωνική συνοχή και το αφήγημα του ρωσικού πατριωτισμού.
Η μετασοβιετική περίοδος συνοδεύτηκε από τη θεαματική άνοδο του θρησκευτικού αισθήματος και την αναστήλωση περισσότερων από 30.000 ναών, όπως αναφέρουν πηγές του Πατριαρχείου Μόσχας (www.patriarchia.ru).
Η στενή σχέση Πούτιν–Κύριλλου εδραιώθηκε ήδη από τη δεκαετία του 2000- αν και ήταν παλιοί γνώριμοι όταν υπηρετούσαν σε ναλογες θέσεις επί Σοβιετικών- όταν ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας στήριξε ενεργά την Εκκλησία, επαναφέροντας τη θεολογική εκπαίδευση και επιτρέποντας την είσοδο της Ορθοδοξίας στα σχολικά προγράμματα.
Η δήλωση του Πατριάρχη Κύριλλου δεν περνά απαρατήρητη σε διεθνές επίπεδο. Εκπρόσωποι της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος σημειώνουν ότι «ο Πατριάρχης Κύριλλος συνεχίζει να υποστηρίζει πολιτικά την ηγεσία της χώρας του, κάτι που σε καιρούς κρίσης είναι αναμενόμενο για την πνευματική ενότητα του λαού, αλλά γεννά και ερωτήματα για την ανεξαρτησία της Εκκλησίας».
Εν τω μεταξύ, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει κρατήσει σαφείς αποστάσεις από τον Πατριάρχη Μόσχας, ιδίως μετά τις εντάσεις που προκλήθηκαν από τη στάση της Ρωσικής Εκκλησίας στο ουκρανικό ζήτημα. Δεν έχει έχει ανταποδώσει την ακοινωνησία όπως έκανε το Πατριαρχείο Μόσχας αλλά δεν χάνει ευκαιρία που να μην το καρφώσει για την στάση του και τις αδολεσχίες του.
Η δημόσια αποδοχή και η αγιογραφία του Προέδρου Πούτιν από τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της Ρωσίας δημιουργεί ένα μοναδικό μοντέλο ταύτισης πολιτικής και πίστης.
Ο Πατριάρχης Κύριλλος δεν περιορίστηκε σε ένα εγκωμιαστικό σχόλιο, αλλά παρουσίασε τον Πούτιν ως πρότυπο Ορθόδοξου ηγέτη, σε αντιδιαστολή με τον «αθεϊσμό των σοβιετικών ετών» και τη θρησκευτική αποστασιοποίηση που παρατηρείται σε πολλές χώρες της Δύσης.
Όπως φαίνεται, ο συμβολισμός της Εκκλησίας ως θεμέλιο εθνικής ταυτότητας παραμένει ισχυρός στη Ρωσία – μια στρατηγική που ενισχύει τη νομιμοποίηση του Κρεμλίνου, την ίδια στιγμή που το εσωτερικό μέτωπο ενώνει θρησκευτική και πολιτική πίστη σε ένα σώμα. Πολλοί πάντως είναι εκείνοι που υποστηρίζουν πως αυτό το ειδύλλιο δεν θα έχει καλή κατάληξη για κανέναν από κ των δύο. Και αυτό αργά ή γρήγορα θα φανεί!